Nadenken kost energie. Hoe minder energie er voor handen is, des te meer moeite er gedaan moet worden om bijvoorbeeld bij het nemen van een beslissing écht alle feiten zorgvuldig af te blijven wegen. Bijzonder is hoe in onderzoek naar voren komt dat mensen die ‘mentaal vermoeid’ zijn, niet het idee hebben dat ze dit zijn, terwijl hun beslissingen hier zeker wel onder te lijden hebben.
Een pakkend voorbeeld.
Acht rechters hadden de taak om aanvragen te behandelen voor vervroegde vrijlating. Alle zaken werden volledig willekeurig aan de rechters voorgelegd. Allen hadden hart voor hun werk en waren van mening dat zij hun werkzaamheden naar eer en geweten uitvoerden. Gemiddeld werd er per aanvraag niet heel veel tijd besteed. De algemene beslissing bij de rechters was, afwijzing. Slechts 35 % van alle aanvragen werd goed gekeurd. Tot zo ver nog geen opvallende zaken. Kennelijk komt slechts 35% van de aanvragen in aanmerking voor vervroegde vrijlating. Dat klinkt ook in mijn oren logisch. Dan echter nemen de onderzoekers een nauwkeurigere meting. Het aantal goedgekeurde en afgekeurde aanvragen wordt afgezet tegen het moment van de dag in een grafiek. Dan is er iets bijzonders en misschien ook wel iets verontrustends te zien. De rechters hadden 3 momenten op de dag waarop ze iets te eten namen in de pauze. Zij namen een ochtend, lunch- en middagpauze, waarin zij iets aten. Gemiddeld over alle rechters bekeken was het aantal goedgekeurde gevallen steeds op een hoogtepunt, direct nadat de rechters iets hadden gegeten. 65% van de gevallen werd nu goedgekeurd. De suikers in de hersenen waren weer aangevuld en er was weer voldoende energie om het uitputtingseffect op te heffen. Wat verder opviel was dat vlak voor het eet moment het aantal goedgekeurde aanvragen daalde naar 0%. Zowel honger als vermoeidheid blijken hier een rol te spelen. De combinatie van beide factoren zorgen ervoor dat rechters eerder terugvallen op hun standaard reactie. Het afwijzen van de aanvragen.
Dit onderzoek gaf mij wel stof tot nadenken. Geen van de rechters had zelf het idee dat zij over de dag ook maar enigszins anders hadden gereageerd of beoordeeld. Tegelijkertijd blijkt er wel degelijk invloed te zijn op de uitkomst van hun beslissingen. Hoe zit dit eigenlijk met mij? Op welk moment van de dag heb ik eigenlijk zelf mijn casuïstiek besprekingen? En hoe zit het dan voor alle aanvragen bij de WMO of bij de gemeente voor extra ondersteuning voor kinderen? Op welk moment van de dag worden deze beslissingen genomen…
Ik weet wel een ding. Als ik mijn collega’s voor de lunch ‘eet smakelijk’ wens, dan heeft dit voor mij een extra betekenis.
Succes!
Peter
Dit stuk is gebaseerd op de volgende twee onderzoeken:
Gailliot et el., ‘Self –Control Relies on Glucose as a Limeted Energy Source’
Shai Danzinger, Jonathan Levav en Liora Avnaim,-Pesso, ‘Extraneous Factors in Judicial Desisions’, PNAS 108 (2011): 6889-92.